© The use, copy and modification of all info on this site is only permitted for non-commercial purposes,
and thereby explicitly mentioning my radio amateur call sign "PA0NHC" as the original writer / designer / photographer / publisher.

De informatie op deze pagina is met toestemming van "Wesselectro Advies" gepubliceerd.

Sinds enige tijd is mijn stoor- en ruis niveau op 80m en 40m gestegen tot S8, en soms meer dan S9, deels afhankelijk van de sterkte van de zonnestraling ter plekke.

Enige tijd geleden zijn op het dak van ons 55+ appartementen complex 117 zonnepanelen, en in de fietsenberging twee inverters geïnstalleerd, met vermogens van 15 kVA en 10000 VA, van het merk "Zeversolar". 

Ook is de supermarkt beneden ons geheel verbouwd, en volledig voorzien van LED verlichting en Neon reclame. 

Eerdere ervaringen toonden aan, dat op het lichtnet geïnjecteerde radio storingen via alle lichtnet leidingen in het hele complex, radio storing verspreiden en uitstralen.

Met een "EMV spion" stelde ik vast, dat bij de bekabeling van de PV omvormers verscheidene stoor signalen waar te nemen waren.

De rode en zwarte DC kabels komende van de zonne panelen, liepen in plastic buis over het dak, en daarna zonder scheiding op, en parallel aan, alle 240V~ kabels voor de motoren van de klimaat regeling in het atrium dak. 

Op straat niveau, in de supermarkt, was met de EMV spion veel kabaal te horen onder alle LED lichtpunten. De neon reclames ratelden hevig. Bij de brood afdeling spande een verrijdbare vitrine met buis-led verlichting de brommende kroon. 

Omdat ik aan een correcte installatie van de gehele PV installatie twijfelde, ging ik op zoek naar installatie voorschriften voor PV installaties.. 

Na een mail naar een Nederlandse Zeversolar leverancier werd ik met een kluitje het riet ingestuurd. Ik moest mijn persoonlijke gegevens, en de vragenlijst op hun site voor de aanvraag van een kostenraming voor een PV installatie invullen.

Na een informatie aanvraag bij "www.zonnepanelen-weetjes.nl" kreeg ik als antwoord, dat ik een plaatselijke elektra installateur moest raadplegen. 

In augustus 2018 vroeg ik aan "www.wesselektro.nl" om informatie over installatie voorschriften voor PV installaties. Deze deskundige gaf bereidwillig de gevraagde, ter zake doende antwoorden, die ik hieronder weergeef. 

[NV]  Vragen door PA0NHC .  pa0nhc@veron.nl
[GW] Antwoord van "Wesselectro Advies" :  contact@wesselektro.nl

De inhoud van dit artikel is uitsluitend informatief. Wesselektro advies wijst elke aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit het gebruik van dit artikel van de hand.

1. [NV: ] Wat zijn de installatie voorschriften voor installateurs van Zeversolar installaties ?
[GW: ]  Installatie voorschriften voor PV-installatie zijn opgenomen in de NEN 1010:2015 en met name in rubriek 712 specifiek gericht op PV-installaties. Deze voorschriften zijn van toepassing op uw installatie.

2. [NV: ] Afschermen van DC bekabeling ?
[GW: ]  Als u bedoelt het toepassen van afgeschermde DC-kabel is dit niet gebruikelijk. Wel dient DC-kabel in een kabelgoot te worden gemonteerd en niet simpel aan het frame gebonden, of nog erger los op het dak te liggen.

3. [NV: ] Twisten van DC bekabeling?
[GW: ]  Daarover zijn geen voorschriften gegeven. Het is ook niet gebruikelijk.

4. [NV: ] Beperken van het oppervlak van de lus grootte van zonnepaneel DC bekabeling.
[GW: ]  Dat is zeker van belang. Hoe kleiner de lus hoe minder risico. Overigens is de lusoppervlakte afhankelijk van het aantal PV-panelen in de streng (lus). De plus- en minkabels behoren gecombineerd met de aardleiding(en) in kabelgoten te liggen.

5. [NV: ] Afschermen van de DC bekabeling?
[GW: ]  Zie antwoord vraag 2.

6. [NV: ] Hoe en waaraan aarden van de zonne paneel frames?
[GW: ]  De frames dienen potentiaal vereffenend te zijn. Dat houdt in dat alle metalen frames moeten zijn aangesloten met een groen/geel gekleurde aardedraad. Deze aardedraad behoort te zijn aangesloten op de hoofdaardrail (HAR) van het gebouw.

7. [NV: ] Hoe en waaraan aarden van de inverter behuizing?
[GW: ]  De omvormerbehuizing, klasse 1 (herkenbaar op het typeplaatje en aan een aardschroef op de behuizing), dient te zijn aangesloten op de aardedraad van de frames en daarmee op de hoofdaardrail van het gebouw. Een omvormer klasse II behoeft niet te worden aangesloten op de potentiaal vereffening. Ook in de montagehandleiding van de omvormers is dit bij de aansluitinstructies duidelijk aangegeven.

8. [NV: ] Afschermen uitgaande 240V~ bekabeling?
[GW: ]  Nee, dat is niet nodig en ook niet gebruikelijk.

9. [NV: ] Hoe en waaraan aarden van de afscherming van de uitgaande 240V~ bekabeling?
[GW: ]  Als de voedende bekabeling (tussen E-installatie en omvormer afgeschermd zou zijn uitgevoerd dan behoort de afscherming te zijn aangesloten op de aarding van de E-installatie.

10. [NV: ] Installeren en aarden van een 240V~ net storing filter?
[GW: ]  Dat is normaliter niet nodig, mits de omvormers zijn voorzien van een CE-markering. Deze markering treft u aan op het type plaatje van de omvormers en in de handleiding/installatie instructie. Omvormers (en in het algemeen apparatuur) zonder CE-markering mogen in Europa niet worden toegepast.

11. [NV: ] Het al dan niet parallel laten lopen van DC bekabeling met reeds aanwezige 240V~ bekabeling in de dak constructie?
[GW: ]  DC-bekabeling wordt vaker gecombineerd met AC-bekabeling. Voorwaarde is een metalen tussenschot tussen beide typen kabels in de toegepast kabelgoot.

12. [NV: ] Er zijn hier op het dak van ons complex 117 panelen, met twee omvormers in een fietsenstalling geïnstalleerd. Het stoorniveau varieert met de zonne sterkte tot ruim S9, waargenomen op een gekalibreerde S-meter. Ik heb hierover een storing klacht gedeponeerd bij Agentschap Telecom.
[GW: ]  Uit uw omschrijving maak ik op dat de omvormers niet op het dak zijn gemonteerd. Als dat het geval is worden specifieke eisen gesteld aan de aanleg van de DC-bekabeling in het gebouw. Indien het gebouw voorzien is van bliksemafleiding gelden nog specifiekere voorschriften.

Een tweede mail leverde, aan de hand van meer door mij vermelde details over de ondervonden storing, en de installatie van het PV systeem, de volgende informatie  op :

Wesselektro advies : Spijtig te moeten vernemen dat e.e.a. vaker blijkt voor te komen. Bij de opdracht voor ontwerp en de aanleg van PV-installaties wordt maar al te vaak vooraf geen bestek of werkomschrijving opgesteld laat staan verwezen naar regelgeving. Vrijwel altijd wordt opgedragen wat een installateur via zijn offerte aanbiedt. Daar waar wel vooraf een bestek wordt opgesteld kunnen, behalve in algemene zin te verwijzen naar de bestaande regelgeving (achterhaald of niet) ook extra voorschriften of eisen worden opgenomen waaraan ontwerp en aanleg moeten voldoen. Daarop kan een installateur dan ook worden aangesproken.  

Zoals reeds opgemerkt kunnen achteraf geen extra eisen worden gesteld aan ontwerp en aanleg. Wel kan in onderling overleg met de eigenaar van de PV-installatie en installateur een verbeterplan worden opgesteld tegen de daarbij helaas mogelijk behorende kosten. Voorafgaande aan dat plan zou eerst moeten worden vastgesteld of de installatie in de huidige situatie aan de voorschriften voldoet en of de ([NV] radio-) storing alleen te wijten is aan de PV-installatie. Dat geldt met name dus de aanleg van bekabeling en de aarding (lees potentiaal vereffening). Zo zou de PVC-buis t.b.v. DC-bekabeling op het dak bijvoorbeeld kunnen worden vervangen door een metalen en derhalve te aarden kabelgoot of buis. Ook kunnen inpandig aangebrachte DC-kabels in een metalen te aarden kabelgoot worden aangebracht.  

De staalconstructie van het gebouw is in principe niet geschikt voor het willekeurig “inkoppelen” van te aarden systemen. Daarvoor is een potentiaal vereffeningssysteem, aangesloten op de hoofdaarding van het gebouw beter geschikt. Immers via de gebouwconstructie zal een stoorsignaal zich door het gehele gebouw verspreiden en zo tot een nog grotere antenne leiden. Daardoor zal mogelijk ook de voorheen goed werkende aarding van uw antenne via de staalconstructie nu minder goed presteren.  

Voordat aan netfilters gedacht kan worden lijkt het mij een beter plan de oorzaak van storende signalen op te sporen en vooralsnog door geëigende maatregelen tot een minimum te beperken. Denk aan metalen kabelgoten t.b.v. DC-bekabeling, metalen scheidingsschot in bestaande kabelgoten, enz. Wat dan nog als overmatige storing overblijft kan mogelijk worden weggenomen door netfilters.  

Zoals eerder opgemerkt zijn dit aanvullende maatregelen die, tenzij vooraf beschreven in de opdracht, in samenspraak met de eigenaar van de PV-installatie en de installateur tegen de bijbehorende kosten kunnen worden verzorgd.

Veel dank aan "Wesselectro Advies".  https://www.wesselektro.nl/